Nederlandse uien zorgen voor werkeloosheid in Senegal

Wij hebben in Villa Dakarkids (graag) bezoek uit Nederland en uiteraard ook uit andere landen. Kick Hommes (23) een aankomend journalist uit Amsterdam melde zich twee dagen voor zijn vertrek via Facebook vriend Marc Broere. Of wij een plekje voor Kick hadden in verband met een onderzoek in het kader van de internationale Nederlandse handelspolitiek. Kick heeft als opdracht om de ‘uien route’ beeld te brengen. Op de lokaalmondiaal website is prima te lezen waarom o.a. Kick onderweg is. De reis van Kick is tevens onderdeel van een journalistiek trainingsprogramma opgezet als Beyond Your World.

Marc Broere hoort bij Vice Versa een prettig leesbaar vakblad over ontwikkelingssamenwerking. Onlangs is er nog een boek verschenen geschreven door Marc en een andere Villa Dakarkids vriendin Ellen Magnus. Dat boek gaat over omvallende heilige huisjes waar ontwikkelingswerkers jarenlang in gewoond hebben. Huisjes die niet meer veilig blijken te zijn voor de tanende publieke belangstelling voor het ontwikkelingswerk.

Gelukkig ben ik géén ontwikkelingswerker, journalist of wetenschappelijk onderzoeker. Want, om binnen die drie beroepsgroepen een onbekommerde boterham te verdienen is heden ten dage niet echt gemakkelijk. Toeval of niet het zijn juiste deze beroepsgroepen die geregeld in Villa Dakarkids verblijven om vanuit ons huis hun onderzoek te doen of om eens bij te praten. Het zijn voor 99,9% leuke en betrokken mensen die de wereld een groot hart toedragen en indien mogelijk ook door hun werk de mensheid een ‘spiegel zonder te oordelen’ voor willen houden.

De dakarkids zorgen zo goed mogelijk voor hen. D.w.z de kids houden het huis op orde, koken, maken koffie en thee en halen boodschapjes. Daarnaast zijn zij altijd bereid zo veel mogelijk uitleg te geven over hún Senegal en zorgen voor een warme gezelligheid die onze gasten inspireert en extra moed geeft hun werkopdrachten buiten onze deuren zo goed mogelijk te volbrengen.

Kick, Lamine (24) en Demba (20) zitten vaak bij elkaar aan tafel. Gezellig en je ziet de grote ‘opgroei’ verschillen nauwelijks. Demba verkocht vroeger toen hij veel jonger was twee jaar lang elke nacht hard gekookte eieren op het vliegveld van Dakar. Dat was zijn inkomen. In 2008 kwam Demba in Villa Dakarkids wonen. In de eerste maanden wilde hij vooral ’s avonds als er een vliegtuig over ging ‘Ah Lufthansa’ of hmm Air Portugal aan het gesprek toevoegen. Dat zat er diep in. Na het overlijden van zijn vader viel de familie van Demba uiteen. Moeder verloor haar belangstelling voor haar kinderen en Demba vertrok als 14jarige onderdeur naar Dakar om voor zich zelf te gaan zorgen. Hij had nauwelijks scholing gehad in het dorpje zonder stroom.

Vandaag de dag spreekt en schrijft Demba goed Frans en Engels. Sinds een paar maanden studeert hij ook Nederlands. Hij schrijft al behoorlijk Nederlands en gisteren vroeg hij nog ‘wat betekend vanuit’? Ondanks ons aanbod om naar een gewone school te mogen heeft Demba gekozen voor ‘thuisstudies’. Demba wilde niet een Senegalese school omdat hij er geen vertrouwen in heeft dat hij genoeg leert. Verlegenheid over zijn zeer landelijke afkomst zal ook een rol spelen.

Lamine woont alweer bijna tien jaar bij ons. Net zoals Demba heeft Lamine als kind een buitengewoon moeilijk tijd gehad. Lamine heeft door ziekte nauwelijks scholing gehad. Vanaf zijn zeventiende heeft hij leren lezen en schrijven. Lamine spreekt nu vloeiend Engels voldoende Frans en spreekt 3 lokale talen. Beiden zijn verantwoordelijk voor de opvang en begeleiding van onze nieuwe kleine bewoners en hebben ook veel organisatie taken binnen onze projecten. Dat doen ze heel goed. Hun leven is onvergelijkbaar met het opgroeien en de kansen die Kick heeft gekregen. Na zijn dubbele universitaire opleiding afgesloten met Master’s in geschiedenis en journalistiek is Kick ‘vrij’ om de arbeidsmarkt op te gaan.

Mooi zo’n kans van lokaalmondiaal om onderzoek te naar de Nederlandse ‘uienroute’. Ben dan ook reuze nieuwsgierig naar het artikel wat Kick in februari 2013 mag publiceren. Want hij is bloedserieus bezig met zijn onderzoek.

Hier in Senegal is het echter om te huilen. Juist de Nederlandse én Senegalese internationale-uien-handels-politiek zorgt voor veel werkeloosheid in Senegal. In Sandiara het dorp waar wij ons tweede Dakarkidshuis hebben wonen honderden boeren die nauwelijks werk hebben. Er is 2000 hectaren beschikbaar waar op circa 300 hectaren ‘gekeuterd’ wordt. De armoede onder de kleine en wat grotere boerenfamilies is daardoor bijzonder groot. Senegal importeert bijna 70% van het benodigde basisvoedsel.

De Senegalese overheid verdient aan de importheffingen. Maar kennelijk te weinig om actief in het eigen land en tuinbouwbeleid te investeren. Een beleid met veel woorden maar weinig daden. Dat het zo graag naar Afrika vingerwijzende Nederland haar door de Europese Gemeenschap over gesubsidieerde landbouwproducten voor goed geld naar de ‘arme landen’ stuurt met brandstofslurpende containerschepen gaat Kick Hommes naar ik oprecht hoop eens fijntjes uitzoeken.

En hoe gaat het eigenlijk met de ontwikkelingsorganisaties zoals de Oxfam Novib’s, Cordaid’s, SNV’s uit Nederland die in West Afrika actief zijn? Hier in Senegal lezen of horen wij uitzonderlijk weinig van hen. Wat is hun bereik eigenlijk en hoe zit het met de kosten baten calculaties? Hun voor de Goede Doelen draagvlak staan niet alleen door de crisis in Nederland onder druk. De bezuinigingen en de weinig zichtbare resultaten én het gebrek aan onderlinge samenwerking zet hun ‘sector’ zwaar onder druk. De populistische stemmingmakers zoals o.a. de VVD en PVV willen het liefst dat er géén cent naar de ontwikkelingshulp gaat. Liever verkopen zij hun te dure uien en ander lekkers aan landen zoals Senegal en verhogen daarmee de werkeloosheid. Het in o.a. Afrika verdiende geld wordt daarna ingezet om de grenzen nóg beter voor de economische vluchtelingen uit o.a. Afrika af te sluiten.

Wij gaan daarom de komende jaren vanuit Nederland een leuk experiment doen met Nederland. Wij hebben een organisatie opgericht die BioSoleilSenegal heet. Het is een konkreet ‘banenplan’ om binnen vijf jaar 1200 banen te creëren binnen de Senegalese land- en tuinbouw sector. Ofwel 1200 banen in ons mooie dorp Sandiara. Omdat pesticiden behalve de bodem uitputten en aldus op termijn veel meer kosten opleveren dan de waarde van de winsten van de snelle gemodificeerde producten, hebben wij uiteraard gekozen voor biologische landbouw. Het groeit allemaal wat langzamer en heeft soms een klein plekje maar het past wel prima bij onze Afrikaanse mentaliteit en is gezonder voor onze kinderen en de toekomst van het land.

Het BioSoleil plan ziet er als volgt uit. Wij richten vanaf volgend jaar een veertigtal land & tuinbouw bedrijven op. Met een centraal opleidingen en coöperatief boekhoud centrum. Daarnaast logistiek, landbouwmachine verhuur, opslag, koeling, verpakking en transport afdelingen. Uitgangspunt is exportkwaliteit voor de lokale markt en dus ook geschikt voor de export. Het boekhoudcentrum herbergt ook een advies & administratie afdeling die de contacten met de Senegalese overheid en de buitenlandse subsidiegevers optimaal zal onderhouden. Hiertoe houden wij nauwgezet de Nederlandse initiatieven in de gaten zoals het Dutch Growth Fund (waar wij overigens grote vraagtekens bij hebben) en het Agentschap.nl. Wij zorgen ervoor dat wij voldoen aan al hun voorwaarden en zijn dus reuze benieuwd waarom wij eventueel afgewezen zouden worden. Of het geld zou op moeten zijn.

Werkeloze land en tuinbouwspecialisten uit Nederland zijn trouwens van harte welkom om ons komen te versterken. Basis Frans en ruime ervaring binnen de sector zijn een pré. Leeftijd is minder belangrijk. Wij bemiddelen dan bij het verkrijgen van een werkvisum en bij het behoud van uitkering voor maximaal twee jaar. Schrijf naar biosoleilsenegal@gmail.com.

Nu wij het toch over geld hebben. De Dakarkids doen het vaak erg goed op school of als land- en tuinbouw leerling. Door de crisis zijn de donaties afgenomen. Toch willen wij de noodzakelijke verzorgingskosten op pijl blijven houden. Daartoe hebben wij een loterij bedacht. Vanaf 1 januari 2014 kan iedereen die een reis en verblijf naar Senegal wil winnen op eenvoudige wijze meedoen met onze loterij. Eén lot kost vijf Euro. Hoe meer loten je koopt hoe meer kans je maakt op een gezellig en verrijkend verblijf in de beide Dakarkidshuizen en natuurlijk is er gelegenheid om kennis te maken met Senegal. Bekijk hier onze foto’s en de fotokaarten onder deze blogtekst. Neem anders een kijkje op onze website dakarkids.info. Doe vanaf 1 januari 2014 mee, het ticket is immers ook overdraagbaar. Wij vinden pottenkijkers juist super leuk!

November 2013 - Kick Hommes eet mee in Villa Sandiara - Lamine zit links